
«Πονάω για όλα αυτά που μένουν ανοιχτά και θα πρέπει να βρω τρόπο, χρόνο και δύναμη να κλείσω»
(απόσπασμα από το βιβλίο «Μαθήματα στη γλώσσα της αγάπης»)
Για πολλούς θεραπευόμενους αποτελεί προϋπόθεση για να νιώσουν καλά, να επουλωθούν οι πληγές του παρελθόντος. Όσο αυτές παραμένουν ανοιχτές, τόσο οι ίδιοι γυρίζουν γύρω από τα ίδια και τα ίδια. Λες και ελπίζουν πως η ψυχοθεραπεία θα αλλάξει μεμιάς το παρελθόν τους και θα τους λυτρώσει από τον πόνο των αναμνήσεων. Είναι δεδομένο, όμως, ότι καμία ψυχοθεραπεία δεν θα καταφέρει να τους δώσει πίσω τα χρόνια, που έχασαν. Ως ενήλικες οφείλουν να συνειδητοποιήσουν ότι το παρελθόν έχει τη δική του ιστορία, που περιλαμβάνει άτομα, καταστάσεις, γεγονότα και όνειρα που είχαν. Μπορεί να είναι μια ιστορία για την οποία ντρέπονται ή με την οποία θυμώνουν και εύχονται να μην την είχαν βιώσει ποτέ. Η ιστορία αυτή λέει πολλά για τις ρίζες τους και διαμορφώνει σε μεγάλο βαθμό το ποιοι είναι σήμερα.
Η συνειδητοποίηση και η αποδοχή αυτής της ιστορίας, τους βοηθά να αποφασίσουν κάτι διαφορετικό για τη ζωή τους από εδώ και πέρα, καθώς τους θυμίζει ότι δεν είναι άλλο πια εκεί. Το παρελθόν μπορεί να τους καταδιώκει να ζητά απεγνωσμένα εκδίκηση ή δικαίωση αλλά είναι δική τους ευθύνη να επιλέξουν το πώς θα σταθούν απέναντι του και πώς θα το εντάξουν στη ζωή τους. Τα παιχνίδια που παίζουμε με το παρελθόν είναι πολλά. Κάποια γίνονται συνειδητά και με πλήρη επίγνωση του τι κάνουμε ενώ άλλα γίνονται χωρίς να συνειδητοποιούμε σε τι εμπλεκόμαστε και τι εξυπηρετούν.
Το χθες σηματοδοτεί αρχικά κάποια όρια που μπαίνουν ανάμεσα σε εμάς και την ιστορία μας. Μας θυμίζει ότι δεν είμαστε άλλο πια εκεί ή όπως ήμασταν τότε που ήμασταν εκεί και μας κινητοποιεί να κάνουμε κάτι ίδιο ή διαφορετικό αλλά με την απόλυτη γνώση του χρονικού ορίου, που διαχωρίζει με σαφήνεια την παρούσα στιγμή από την άλλη, που πέρασε και έμεινε στην ιστορία της ζωής μας. Τα όρια αυτά μπορεί να είναι συναισθηματικά στην περίπτωση που βάζουμε τελεία σε κάτι, που ανήκει πλέον στο παρελθόν μας και που δεν επιθυμούμε άλλο να κουβαλάμε μαζί μας γιατί θέλουμε να προχωρήσουμε αλλάζοντας σελίδα.
Το χθες έχει μυστικά και αυτό είναι κάτι για το οποίο άλλοτε αποσυρόμαστε αποφεύγοντας οποιαδήποτε επικοινωνία με τρίτους και άλλοτε μιλάμε ακόμα και σε έναν άγνωστο στην προσπάθειά μας να ακουμπήσουμε κάπου αυτά τα βαριά μυστικά για να νιώσουμε έστω και προσωρινώς ανάλαφροι. Όταν έχουμε μυστικά, που συνδέονται με το παρελθόν μας, κουβαλάμε ένα μεγάλο βάρος το οποίο δεν μας επιτρέπει να είμαστε αυθεντικοί ούτε με τον εαυτό μας ούτε με τους άλλους. Κι όσο περισσότερο φοβόμαστε ότι η αποκάλυψη ενός μυστικού θα αναστατώσει την ισορροπία, που υπάρχει στο «εδώ και τώρα», τόσο πιο καλά κρύβουμε αυτό το μυστικό. Κι όσο καλύτερα κρύβουμε το μυστικό, τόσο μεγαλύτερο το βάρος που νιώθουμε.
Έχει μεγάλο πόνο το χθες και κυρίως τα τραύματα που περιλαμβάνει. Αυτά τα τραύματα μπορεί να είναι μάλιστα ανοιχτοί λογαριασμοί που επηρεάζουν την αισιοδοξία μας και αφαιρούν τη δύναμή μας. Συχνά μάλιστα καθηλωνόμαστε στον πόνο αυτών των τραυμάτων με αποτέλεσμα να γυρίζουμε διαρκώς γύρω από αυτό και να μην προχωράμε. Η παρελθοντολογία παρεμποδίζει την προσωπική μας εξέλιξη και δυσχεραίνει την αποδοχή. Είναι σημαντικό να καταφέρουμε να αποδεχθούμε αυτά που έγιναν, αυτά που τέλειωσαν, αυτά που δεν έπρεπε να είχαν γίνει έτσι, αυτά που προηγήθηκαν. Αυτό που έχει νόημα είναι να δούμε πώς μπορούμε να φωτίσουμε το «εδώ και τώρα» βγαίνοντας από το σκοτάδι του χθες. Ένα χθες που μπορεί να μας αφήνει θλιμμένους, θυμωμένους, ντροπιασμένους, φοβισμένους, αγχωμένους, γεμάτους ενοχές, με ανάγκη να συγχωρήσουμε ή να συγχωρεθούμε. Ένα χθες γεμάτο από διαστρεβλώσεις, συγκρίσεις, αποστροφή, ανασφάλεια, δυσπιστία, ανάγκη για εμπιστοσύνη, φαύλους κύκλους και δυσάρεστες αναμνήσεις.
Είναι δική μας υπόθεση να βρούμε το κλειδί, που θα μας απελευθερώσει από την παγίδα αυτών που πονάνε και θα μας χαρίσει τις απαντήσεις αλλά και τις προοπτικές, που ψάχνουμε, προκειμένου να συνεχίσουμε το ταξίδι μας ανακαλύπτοντας νέους θησαυρούς.
Νέλη Βυζαντιάδου
Ψυχοθεραπεύτρια – Συγγραφέας
Εκπαιδεύτρια & Επόπτρια στο Ψυχόδραμα
Σύμβουλος ζεύγους, Εκπαιδεύτρια/Συντονίστρια Σχολών Γονέων